Atrakcyjne tereny tylko dla Kościoła

Atrakcyjne tereny tylko dla Kościoła

Zagadkowe transakcje z udziałem kościoła. Tysiące hektarów atrakcyjnych gruntów należących do Skarbu Państwa trafiły w ręce instytucji kościelnych. To rekompensata za mienie zagrabione w latach pięćdziesiątych przez komunistyczny reżim. Gminy, które musiały oddać działki, twierdzą, że wszystko odbywa się niezgodnie z prawem, a Kościół wybiera tylko te najbardziej atrakcyjne tereny

W 1991 roku rząd i episkopat powołały specjalną Komisję Majątkową. Zasiada w niej 12 osób. Komisja w ramach rekompensaty za mienie zagrabione Kościołowi przez komunistyczne władze, sięga po działki i budynki, z których większość wskazują pełnomocnicy pokrzywdzonych. Zdaniem biskupów, w PRL odebrano kościołowi niemal 400 tys. hektarów ziemi. Komisja oddała do tej pory 160 tys. hektarów gruntów.  

- Siostry straciły około 40 arów w Raciborzu, natomiast oddano im w Łopusznej ponad 19 hektarów plus zadośćuczynienie finansowe, niespełna 800 tys. złotych - mówi Józef Słowik, dziennikarz "Polskiej Gazety Krakowskiej".

Ziemia w Łopusznej należała do Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Węgrzcach. Kilka tygodni temu komisja zabrała jej kolejne, już ostatnie grunty. Naukowcy, którzy z powodu braku terenów pod uprawy będą musieli zamknąć swój ośrodek, nie kryją rozgoryczenia.

- To chyba trochę nie w porządku, że robi się to z dnia na dzień - mówi pracownik Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian.

- Wszystko zrobiono za plecami. Nikt nie wiedział, że te działki są do sprzedania, być może mieszkańcy chcieliby kupić te działki za taką cenę. A w tej chwili dowiadują się, że są dwa razy droższe - mówi Robert Chowania, mieszkaniec Łopusznej.

Zakonnice sprzedały grunt, który otrzymały od komisji jednemu z przedsiębiorców, który według nieoficjalnych informacji kupił teren najprawdopodobniej po 5 złotych za metr kwadratowy. Teraz, po przekwalifikowaniu działek z rolnych na budowlane, ta cena wzrosła do 70 złotych za metr.

Udało nam się dotrzeć do jednego z biznesmenów. To on między innymi pośredniczy w transakcjach zakupu działek od Kościoła. Właśnie tych przekazywanych przez komisję.

- Chyba sobie takiej sytuacji państwo nie wyobrażacie, że przychodzicie i ja wam mówię od kogo kupiłem i za ile. Nikt nie jest zainteresowany sprzedażą czegokolwiek, tak więc wyceny mogą się różnić. Tu nie ma weryfikacji, nie ma przetargu - twierdzi biznesmen.

- To są praktyki, które podważają zaufanie zarówno do państwa, jak i do Kościoła. Ludzie uważają, że to są nieprzejrzyste metody - mówi Jan Smarduch, wójt Nowego Targu.

Do zagadkowych transakcji doszło też między innymi w warszawskiej Białołęce, gdzie 47 hektarów gruntu przekazanego przez komisję zakonnicom wyceniono zaledwie na 65 zł. za metr kwadratowy. To 4 razy mniej od wartości rynkowej tych działek. W Opolu sytuacja była podobna. Jedno ze zgromadzeń zakonnych otrzymało super atrakcyjny teren w specjalnej strefie ekonomicznej.

- Sądzę, że nie przypadkowo te tereny zostały wybrane. Mamy takie wrażenie, że Kościół i siostry wykorzystują jakieś firmy, które śledzą sytuację na rynku nieruchomości i co smakowitsze kąski wybierają do rekompensaty za utracone mienie - mówi Andrzej Namysło, radny z Opola.

Działaniami komisji są kompletnie zaskoczeni przedstawiciele Agencji Nieruchomości Rolnych. To właśnie z jej zasobów pochodzi większość gruntów przekazywanych Kościołowi. Dotarliśmy do jednego z pracowników agencji.

- Wyszukuje się poprzez swoich ludzi atrakcyjne grunty, zgłasza się beneficjent i leci - mówi pracownik Agencji Nieruchomości Rolnych.

Z 3063 wniosków, które trafiły do komisji, do rozpatrzenia pozostało już tylko 269. Według naszych ustaleń, Kościół zabiega jeszcze o zwrot ponad 5 tysięcy hektarów zagrabionego gruntu.

- Złe prawo daje tutaj możliwość szczególnych korzyści co niektórym, którzy oczywiście będą bronili tego złego prawa, nie ze względu na kierowanie się jakimiś względami prawnymi, tylko ze względu na swój interes - mówi Hubert Izdebski, konstytucjonalista. *

* skrót materiału

Reporter Paweł Kaźmierczak

pkazmierczak @polsat.com.pl (Telewizja Polsat)

(Telewizja Polsat)